THĂNG LONG TỨ TRẤN

Đấy là bốn địa điểm linh thiêng – lưu dấu bằng bốn tòa nhà kiến trúc thờ thần thánh – trấn giữ bốn phương trời đất kinh kỳ. Cổ xưa nhất, là địa điểm có tòa “Đông Trấn chính từ ” (Ngôi đền chính, trấn giữ phía Đông). Bốn chữ này, hiện vẫn thấy uy nghi tại bức hoành treo cao trên tiền đường đền Bạch Mã ( ở phố Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm – Hà nội bây giờ ). Cái tên ” Phố Hàng Buồm ” gợi ý về một vùng trên bến dưới thuyền của địa điểm trấn đông và ngôi đền Bạch Mã này, ngày xưa. Quả nhiên, vết tích của dòng sông Tô Lịch còn ở ngay phía sau đền.Và không xa – vể phía đông nam – là nơi cửa sông: chỗ dòng sông Tô Lịch giao nước với sông Cái ( sông Hồng ). Điểm cực đông của kinh thành Thăng Long xưa ở chỗ này . Có ba lớp lang trước sau của tên vị thần linh được thờ phụng và có trách nhiệm trấn giữ kinh đô ở nơi đây. Thần được triều đình phong tước ” Đại vương ” Đứng đầu các danh vị quý tộc với lớp trước của tên thần, là bốn chữ ” Long Đỗ thần quân ” ( Chính là danh hiệu của vị già làng ở hương Long Đỗ, họ Tô tên Lịch, và tên người (nhân danh) thì cũng là tên sông (Thủy danh) luôn. Còn lớp thứ hai của tên thần – “Quảng Lợi” – là danh hiệu được vua Lý Thái Tông phong. Còn lớp thứ ba ” Bạch Mã ” thì chính là sự…